Raport roczny za 2016 rok

Rok 2016

MKiDN wznowiło finansowanie projektu w nowej formule. Zmieniono jego nazwę na "Antyczne Zabytki Morza Czarnego", co odzwierciedla obecny stan zainteresowań badawczych osób uczestniczących w projekcie. 

25-30 kwietnia - wizyta Alfreda Twardeckiego w Kijowie. Ustalenia z kierownictwem IA NANU zasad współpracy w ramach projektu ze szczególnym uwzględnieniem wykopalisk MNW w Olbii a także ramowego planu działań merytorycznych do końca 2018 roku. 

31 maja-5 czerwca - wizyta profesor Ałły Bujskich w Warszawie. Ustalenie ostatnich szczegółów współpracy między MNW a IA NANU w ramach projektu. Podpisanie umowy o rozpoczęciu wykopalisk MNW w Olbii we współpracy z IA NANU. Kierownikiem polskiej ekspedycji został wyznaczony dr Alfred Twardecki, ze strony ukraińskiej IA NANU wyznaczyło na kierownika prof. Ałłę Bujskich. 

6 lipca - 20 sierpnia - pierwszy sezon wykopaliskowy Polskiej Misji Archeologicznej MNW w Olbii. Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami ze stroną ukraińska obszar aktywności polskiej misji wyznaczono na nieeksplorowanym dotychczas terenie cytadeli rzymskiej w pobliżu ukraińskiego wykopu R 25. Polski wykop otrzymał numer R 23. Strategicznym celem polskich wykopalisk jest przebadanie nieeksplorowanej części niewielkiego płaskowyżu, na którym znajdują się pozostałości cytadeli rzymskiej oraz miasta greckiego. Pozwoli to w przyszłości, w połączeniu z rezultatami wcześniejszych badań ukraińskich, odtworzyć w całości obszar zajmowany przez rzymską twierdzę a wcześniej jeden z najwyżej położonych obszarów starożytnej Olbii. Po badaniach geofizycznych obszaru badań misji rozpoczęto prace wykopaliskowe. W ich trakcie odsłonięto wykop o powierzchni 100 m2 usuwając przede wszystkim warstwę humusową oraz zmieszane warstwy ziemi. Zgodnie z planem zakończono prace po osiągnięciu najmłodszych warstw kulturowych. Pierwszy sezon prac prowadzonych w Olbii miał przede wszystkim służyć zapoznaniu się ze specyfika stanowiska i dopracowaniu procedur dokumentacji zabytków pozyskanych w czasie wykopalisk oraz samych prac wykopaliskowych. Jest to niezwykle istotne ze względu na konieczność prowadzenia równoległej dokumentacji w języku polskim (na potrzeby MNW) i rosyjskim (na potrzeby IA NANU). Oba cele osiągnięto. W trakcie wykopalisk pozyskano 342 zabytki wydzielone, w tym 48 monet dających przegląd przez wszystkie okresy funkcjonowania Olbii jako greckiej kolonii, twierdzy rzymskiej i osady Kultury Czerniachowskiej. Sklasyfikowano także kilka tysięcy zabytków masowych. Wśród nich zidentyfikowano kilkadziesiąt fragmentów ceramiki późnoantycznej datowanej wstępnie na koniec IV – początek V w. po Chr. Jest to jeden z ważniejszych rezultatów naukowych sezonu badawczego w 2016 r. ponieważ potwierdza funkcjonowanie osadnictwa w Olbii do początków V w. po Chr. a nie, jak do tej pory uważała część badaczy, do 375 r. (najazd Hunów).

30 października – 5 listopada – wizyta profesor Ałły Bujskich w Warszawie. W jej trakcie podsumowano przebieg tegorocznej kampanii archeologicznej pod względem organizacyjnym, rozpoczęto przegląd rezultatów naukowych wykopalisk oraz prace nad raportem wykopaliskowym. Ustalono konieczność przeprowadzenia prac geodezyjnych i fotograficznych z wykorzystaniem drona w celu stworzenia mapy ortofotograficznej najpierw cytadeli rzymskiej a w dalszej kolejności całego obszaru miasta.

6 -12 listopada – wizyta Alfreda Twardeckiego w Kijowie. Kontynuowano prace nad raportem wykopaliskowym. Alfred Twardecki rozpoczął kwerendę w archiwum IA NANU w celu zapoznania się z niepublikowanymi raportami wykopaliskowymi z prac prowadzonych w Olbii przez IA NANU na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat.

20-26 listopada – wizyta Alfreda Twardeckiego w Petersburgu. Udział w konferencji międzynarodowej „Fenomen Bosporański. Bosporskie elity i ich kultura” (22-25.11.2017) z wykładem „Evidence of foreign citizens in the Bosporan inscriptions”. Podczas konferencji przedyskutowano z krymskimi partnerami projektu zawieszonego w 2014 r. zasady końcowej publikacji wykopalisk prowadzonych przez MNW do 2013 r. w Tyritake (Kercz) na Krymie w nowej sytuacji. Całość materiału wykopaliskowego oraz wstępne raporty archeologiczne z prac prowadzonych w Tyritake są opublikowane na stronie projektu: http://blackseaproject.mnw.art.pl

Do końca roku 2016 opublikowano w bazie danych na stronie projektu wszystkie zabytki wydzielone znalezione podczas tegorocznych wykopalisk. 

Program: